Hoe TrainingPeaks de trainingsopvolging en -aansturing bij Belgian Cycling vergemakkelijkt

Presteren op wereldniveau? Dat is in eerste instantie een race tegen jezelf. Je eigen ik pushen om net dat tikkeltje sneller en krachtiger te zijn, om het net die fractie langer vol te houden. Trainen met een doel voor ogen gaat om het streven naar minieme verbeteringen. Net daarom kan en mag je niks aan het toeval overlaten. Dus vertrouwen we bij Belgian Cycling volop in TrainingPeaks, een platform waarmee we in 2019 een partnership aangingen.

Smart & connected

TrainingPeaks werd in de late jaren ’90 ontwikkeld voor en door professionele wielrenners, atleten die de inefficiëntie inzagen van het doormailen en -faxen van trainingen en resultaten tussen trainer en atleet. Vandaag biedt het platform een complete integratie van mobiele, web- én desktop-oplossingen aan, de geknipte ondersteuning voor uithoudingsatleten en hun coaches bij het tracken, analyseren en plannen van hun training.

Een opgenomen activiteit wordt meteen gesynchroniseerd op het TrainingPeaks platform

De ontwikkeling van het aantal sport-apps en trainingsplatformen nam het laatste decennium hand over hand toe. TrainingPeaks onderscheidt zich in dit spectrum als applicatie waarop de trainingen worden gepland, uitgevoerde activiteiten automatisch worden geüpload vanop devices (bijvoorbeeld een Garmin-toestel), en sterke wetenschappelijke metrics en tools helpen om die activiteiten te analyseren.

Trainingscoördinatie -en opvolging

“De technische staff van Belgian Cycling gebruikt TrainingPeaks in eerste instantie voor de trainingscoördinatie en -opvolging”: verduidelijkt Erwin Koninckx, trainingscoördinator bij Belgian Cycling en Cycling Vlaanderen. “Bij veel renners (zeker in de elitecategorie) is het de persoonlijke omkadering (trainer) die hen aanstuurt qua training. Belgian Cycling kan dit als betrokken partij mee opvolgen. Het tabblad ‘Calendar’ geeft per maand een overzicht van de trainingen. Voert een renner de geplande oefensessie goed uit, dan kleurt het kader groen. Wijkt de training af, dan wordt het kader oranje of rood ingevuld. Zo krijgt de trainer al meteen een eerste zicht op de geleverde trainingsarbeid.”

Niet enkel de trainingsdata van een atleet zijn voor een trainer of inspanningsfysioloog interessant qua input. De kwaliteit van de nachtrust van de renner kan bijvoorbeeld ook getracked worden door een eenvoudige applicatie. Dat gaat ook op voor het gewicht van de atleet. Is een sporter ziek? Heeft hij of zij problemen met mentaal welbevinden? Voelt de renner zich vermoeid? Het zijn allemaal dingen die een atleet kan toevoegen in zijn of haar comments van een bepaalde dag.

In de kalender van Githa Michiels zie je dat ze, naast trainingen en wedstrijden, ook andere parameters zoals slaapkwaliteit, dagelijkse voedingsinname en zuurstofsaturatie (SPO2) registreert.

In tijden van corona is het zoveel mogelijk uitsluiten van fysiek contact uiterst voornaam. Dat is een van de vele redenen waarom TrainingPeaks zo’n nuttig instrument is. Eén overzicht van alle datastream helpt de omkadering om een beter beeld te schetsen van de specifieke situatie van een renner, met het in acht nemen van de nodige afstand.

FTP is de basis voor workouts

De mogelijkheden om renners op te volgen via TrainingPeaks zijn legio. Elke activiteit kan in detail geanalyseerd worden door in de kalender een activiteit of workout aan te klikken. De basis voor het opstellen en analyseren van workouts in TrainingPeaks is de Functional Treshold Power (FTP). Kort door de bocht: het hoogste gemiddeld vermogen dat een renner gedurende een uur kan behalen. Regelmatig testen van de FTP – uiteraard is een vermogensmeter in deze omstandigheden noodzakelijk – is ontzettend belangrijk, omdat een verkeerde inschatting van deze waarde onherroepelijk leidt tot een lager trainingseffect.

Performance Management-grafiek en het seizoen 2019 van Victor Campenaerts

De evolutie over een langere periode monitoren is belangrijker dan de resultaten van één trainingsdag analyseren. In het jaarplan van een renner worden altijd een aantal hoofddoelen vooropgesteld. Het combineren van de data van de powermeter met een heel interessante tool als de Performance Management-grafiek – terug te vinden in het tabblad ‘Dashboard’ – helpt de coaches om de vorm te managen en te plannen, zodat de renners kunnen pieken naar de hoofddoelen.

Aan elke training of wedstrijd wordt een Training Stress Score (TSS) gegeven. Die wordt bepaald door de duur en de intensiteit van de activiteit. Op basis van de TSS van de meest recente activiteiten berekent de tool de Acute Training Load (ATL = roze lijn). Met andere woorden: de korte termijnvermoeidheid. De blauwe lijn duidt het fitnessniveau, of de Chronic Training Load (CTL), aan. Als de renner traint of aantreedt in wedstrijden verbetert de fitness parallel met de stijgende vermoeidheid, de roze lijn.

Naast ATL en CTL wordt ook de balans tussen vermoeidheid en frisheid in kaart gebracht. Die wordt weergegeven als de Training Stress Balance (TSB = gele lijn). Een positieve TSB duidt op een fris gevoel, terwijl een negatieve TSB aanduidt dat de renner mogelijk vermoeid is. Deze elementen staan in direct verband met mekaar. Een renner kan bijvoorbeeld een hoog fitnessniveau (CTL) hebben, maar als zijn korte termijnvermoeidheid (ATL) ook hoog is, zal hij of zij waarschijnlijk te moe zijn om écht voordeel te halen uit dat hoge niveau van fitheid. Aan de andere kant: als een renner te veel rust inbouwt daalt het fitnessniveau natuurlijk ook onherroepelijk. Voor het behalen van een optimaal resultaat is het een noodzaak dat de renner tegelijk op de piek van zijn of haar fitness- én frisheidniveau is. Het spreekt vanzelf dat een atleet tijdens een lang seizoen deze balans maar een beperkt aantal keer in evenwicht krijgt.

Het eerste deel van het seizoen 2019 van Victor Campenaerts stond in het teken van één groot, atypisch, doel: het werelduurrecord van Bradley Wiggins verbeteren. Campenaerts bereidde zich minutieus voor, grotendeels in Namibië. Hij wisselt grote trainingsblokken af met voldoende rustmomenten om zijn conditie gestaag te laten groeien (gele lijn schommelt rond 0). Dat die benadering wérkt wordt bewezen in de Tirreno-Adriatico, de enige grote rittenkoers die Campenaerts in de voorbereiding van zijn uurrecordpoging afwerkt. De Antwerpenaar bereikt er zijn hoogste ATL en laagste TSB van de voorbereiding. Hij houdt in de slottijdrit een aantal gerenommeerde namen achter zich, en bewijst dat hij ‘op schema zit’ voor de verplaatsing naar Mexico. Na een aantal dagen van actief herstel vermindert zijn vermoeidheid en stijgt zijn TSB (verhouding tussen vermoeidheid en frisheid) naar een voorlopig hoogtepunt dit seizoen. Victor is klaar om zijn aanval op het werelduurrecord aan te vatten.

Na de werelduurrecordpoging is er niet al te veel tijd om te herstellen. Amper twee weken later probeert hij zijn conditieniveau door te trekken in de Ronde van Romandië (30 april – 5 mei) en de Giro (11 mei – 2 juni). Die opeenvolging van wedstrijddagen leidt tot het hoogste fitnessniveau (blauwe lijn) van heel het seizoen, maar ook een extreem hoog vermoeidheidspeil (paarse lijn). Campenaerts breit er nog de Baloise Belgium Tour (12 juni – 16 juni) en het BK Tijdrijden (27 juni) aan vast, maar de nood aan (mentale) rust is hoog. Na het BK Tijdrijden, waar Campenaerts onder verwachting presteerde, en het BK Weg, waar hij voortijdig de koers verlaat, neemt hij enkele weken verdiende rust.

Het tweede deel van het seizoen staat in het teken van de kwalificatie voor de tijdrit op de Olympische Spelen. Na enkele weken rust probeert Campenaerts zijn conditie opnieuw op te bouwen, maar hij kan zich op stage in Livigno niet herpakken en kampt met een gebrek aan motivatie, volledig uitgeblust als hij is door het extreem zware seizoensbegin. Samen met de begeleiding beslist Victor om de fiets voor onbepaalde tijd aan de kant te zetten en te passen voor het EK Tijdrijden.

Het (mentale) herstel doet Campenaerts deugd en hij is klaar om op te bouwen richting het laatste doel van het jaar, het WK Tijdrijden op 25 september in Yorkshire. Victor rijdt geen wedstrijden meer voor dat WK maar op de grafiek is te zien dat hij de intensiteit op de training niet schuwt. Afgewisseld met respect voor herstel tussen zijn trainingen krikt hij zijn ‘fitness’ (blauwe lijn) op tot het niveau van voor de Giro. Zijn tijdrit op het WK bewijst dat Victor klaar was om in de top 8 te finishen en zo de kwalificatie voor de Olympische Spelen binnen te halen. Jammer genoeg gaat hij op het natte wegdek onderuit en eindigt hij net buiten de top 10. Na het WK rijdt Victor nog enkele ééndagswedstrijden en de Tour of Guangxi in China waarna hij zijn ‘off-season’ periode aanvat.

Niet alleen opvolgen, ook aansturen van renners

Belgian Cycling houdt het niet alleen bij trainingscoördinatie en -opvolging. In bepaalde gevallen wordt TrainingPeaks door de mensen van de federatie ook gebruikt om trainingen of workouts aan te sturen. “Daarvoor wordt FTP gebruikt, de basis om trainingen via de ‘workout builder’ op te bouwen of te analyseren”: aldus Jan Vancompernolle, performance analyst bij de federatie. Onze coaches hebben vaak een hele reeks aan verschillende trainingen, oefeningen die elk een eigen doel hebben en die opgebouwd zijn op basis van een percentage van de FTP. Hierdoor kan de coach via ‘drag-and-drop’ heel eenvoudig de trainingsplanning van een renner opstellen.

Tekst: Rob Van Crombruggen
Foto’s en illustraties: TrainingPeaks, Photo News