“Alleen topwedstrijden blijven over”

Sportsecretaris Xavier Vandermeulen ziet 85 procent van de koersen op de Belgische kalender geschrapt

Heel langzaam zetten we met zijn allen weer wat voorzichtige stappen richting ‘normaal leven’. Ook in de wielersport is dat zo. Er wordt momenteel hard gewerkt aan het op poten zetten van een aantal ‘oefenkoersen’, voornamelijk in juli. Zoals het er nu naar uitziet komt de echte stroomversnelling er begin augustus aan. Qua wedstrijden is de puzzel alvast gelegd. Eindelijk kan de blik weer richting toekomst, al blijft ‘kalendermaker’ Xavier Vandermeulen niet blind voor het feit dat corona een waar slagveld veroorzaakt heeft: “Ik denk dat we van de kalender die voor 2020 voorzien was maximaal 15 procent kunnen afwerken.”

Xavier Vandermeulen is bij Belgian Cycling aan de slag als Sportsecretaris voor wegwielrennen en veldrijden. Hij was de afgelopen maanden hét aanspreekpunt voor organisatoren van wie de wedstrijd op de helling kwam te staan door de coronacrisis. En dat waren er nogal wat. Want sinds medio maart wordt in ons land niet meer in competitieverband aan wielrennen gedaan. In nauwe samenwerking met de Wegcommissie en de provinciale voorzitters WPV (Weg, Piste, Veld) ging de hand aan de ploeg.

“We namen in eerste instantie contact op met de organisatoren die hun wedstrijden geschrapt zagen omdat er door de autoriteiten in eerste instantie (de Veiligheidsraad versoepelde die maatregel recent) een competitieverbod tot en met 31 juli 2020 was uitgevaardigd”, zegt Vandermeulen. “We stelden hen de vraag of ze nog dit jaar wilden organiseren, op een ander tijdstip. Makkelijk was dat niet, omdat we ook rekening wilden houden met de belangen van de wedstrijden die sowieso voor het najaar stonden geprogrammeerd. Maar dat laatste probleem loste zichzelf zo’n beetje op. Omdat de overgrote meerderheid van de organisatoren besloot een jaartje over te slaan. Op Dwars door Vlaanderen en de E3 Binckbank Classic na zochten alle WorldTourwedstrijden en het gros van de ProSerieskoersen wel een nieuwe plek op de kalender in het najaar, maar van alle jeugdwedstrijden verhuisde eigenlijk alleen maar de Ster van Zuid-Limburg van plaats.”

Vooral 1.1-wedstrijden geschrapt
In de hoogste categorie (WorldTour) en de net iets lager ingeschatte wedstrijden (ProSeries) valt het aantal annulaties al bij al nog mee. De crisis slaat vooral toe in de koersen die zich onder die twee categorieën situeren. “Van de 1.1-wedstrijden die op de internationale kalender staan blijft nauwelijks iets over”, aldus Xavier Vandermeulen. Een gelijkaardig beeld voor wat het vrouwenwielrennen betreft. Ook daar overleven in eerste instantie de WorldTourwedstrijden, koersen die samen met een topklassieker voor de mannen worden georganiseerd. “Al ben ik erg gelukkig dat de Lotto Belgium Tour gered is. En de wedstrijd in Schellebelle, een koers in klasse 2, is verplaatst van mei naar eind augustus. Dus dat is ook een lichtpuntje.”

Crisis bij vrijwilligers
Het grootste probleem situeert zich voor Xavier Vandermeulen bij de wedstrijden die door vrijwilligers worden georganiseerd. Alles wat door een organisatiebureau – Flanders Classics, Golazo, ASO, … – wordt op poten gezet houdt min of meer stand. “Het zijn de mensen die uit passie organiseren die quasi collectief de handdoek hebben gegooid. Want ook al wordt een flink deel van de voorzorgsmaatregelen die je qua volksgezondheid in acht moet nemen voor de koersen in het najaar fel verminderd, toch kon ik de voorbije maanden merken dat er ook voor september en oktober behoorlijk wat organisatoren zijn die het niet meer zien zitten.”

Dat heeft met een paar dingen te maken. Vandermeulen: “Onder meer met de onzekerheid omtrent de regelgeving voor massa-evenementen. Die zijn alvast tot en met 31 augustus verboden, maar veel gemeentebesturen kozen het zekere voor het onzekere en schrapten ook publieke manifestaties in het najaar. En als je een kermis van de kalender van de festiviteiten in de gemeente haalt is de koers die daaraan verbonden is onvermijdelijk ook het slachtoffer. Doodjammer, omdat een jeugdwedstrijd bijvoorbeeld nooit als een massa-evenement te omschrijven is. Veel volk loopt daar niet rond, en de mensen die komen kijken zijn bijna allemaal continu in beweging. Komt daar nog bij dat de wedstrijden die niet door een gemeentebestuur zijn geschrapt nog slachtoffer van financieel zwaar weer zijn geworden. Want ga als organisator maar eens op zoek naar sponsors op een moment dat veel bedrijven zelf moeten vechten om financieel te kunnen overleven. Het hoofd van die mensen staat momenteel naar andere dingen.”

Net om een beetje weerwerk te kunnen bieden in de kaalslag die het aantal jeugdwedstrijden treft nam Belgian Cycling een aantal initatieven. Vandermeulen: “De klimkoersen die voor 2020 stonden geprogrammeerd vinden wel degelijk plaats. Beter nog: we hebben er een wedstrijd voor de U23 aan toegevoegd. En ook de testtijdrit – een belangrijke graadmeter voor jong talent – blijft op de kalender staan. Hierbij past een dankwoord aan de inzet en het aanpassingsvermogen van de organisatoren. Want het behoud van deze wedstrijden is echt wel een heel goede zaak.”

Kermiskoersen
De Heistse Pijl is op 1 augustus de eerste wedstrijd op Belgische bodem waarin profrenners kunnen aantreden. Organisator Jef Van Den Bosch liet de 1.1-status van zijn wedstrijd voor wat die waard was en opteerde voor een ‘nationaal statuut’, een kermiswedstrijd zeg maar. Slim bekeken, volgens Xavier Vandermeulen. “De kostprijs voor de organisator ligt lager, er moet minder prijzengeld uitgekeerd worden en je bent niet meer verbonden aan de plichten die de UCI een 1.1-wedstrijd oplegt. Want gezien het internationale karakter van die koersen zou het wel eens kunnen dat wedstrijden van dat slag die in augustus geprogrammeerd staan nog wat moeilijkheden kunnen ondervinden. Vergeet trouwens niet dat veel 1.1-wedstrijden hun budget in evenwicht moeten krijgen door de inkomsten van hun VIP. En net dat is een van de dingen die de komende weken nog steeds moeilijk lijkt te liggen. Want ook al zijn er dingen die worden versoepeld, de basisregels van social distancing blijven volgens mij nog steeds onverminderd van kracht. En dat heeft zo zijn gevolgen voor VIP-locaties, dat kan niet anders. Mijn goeie raad: wie twijfelt doet er goed aan het voorbeeld van de Heistse Pijl te volgen.”

2021 wordt beter
2020 is een rampjaar voor de Belgische wielersport. Dat steekt Xavier Vandermeulen niet onder stoelen of banken. Met twee wereldkampioenschappen in eigen land – Oostende in het veldrijden, Vlaanderen op de weg – op stapel in 2021 is de hoop gewettigd dat het volgend jaar beter zal gaan. Vandermeulen: “Niet alleen omdat er die twee WK’s zijn, ook omdat nogal wat organisatoren die dit jaar noodgedwongen moesten passen me verzekerd hebben dat ze er in 2021 opnieuw willen staan. Dus is het nu nog een tijdje doorbijten. In de hoop en de verwachting dat we straks met zijn allen licht aan het einde van de tunnel zien.”

Het zou best wel eens kunnen dat dat geen ijdele hoop wordt. Want ook bij Belgian Cycling viel het op dat de coronacrisis aanleiding gaf tot een zelden voordien vertoonde rush op fietsenwinkels. “Blijkbaar hebben we met zijn allen de fiets herontdekt’, besluit Xavier Vandermeulen. “Dus is de kans reëel dat er een aantal van die fietsende jongeren zijn die de afgelopen maanden zin hebben gekregen om zich eens met leeftijdsgenootjes in een competitie te gaan meten. Aanvankelijk vreesden we een beetje voor een uitstroom, omdat jonge rennertjes geen koersgelegenheid kregen. De oefenkoersen die binnenkort staan geprogrammeerd zullen ons leren of dat ook effectief zo is. Valt dat resultaat mee en komen er ook effectief nieuwe aansluitingen, dan bestaat de kans dat we een inktzwarte periode op een positieve manier kunnen afsluiten. Voor de Belgische wielersport zou dat ronduit fantastisch zijn. Duimen maar!”

Tekst: Guy Vermeiren
Foto’s: Photo News, Marc Van Hecke